Chất vấn khó của đại biểu Dương Trung Quốc đối với thủ tướng
Đại biểu Dương Trung Quốc:
“Câu hỏi của tôi sẽ giúp cho Thủ tướng, chính phủ sẽ có đủ
sức mạnh thực hiện những giải pháp của mình. Trước kỳ họp, toàn dân đều
được chứng kiến các nhà lãnh đạo cao nhất của đảng, trong đó có Thủ
tướng đã có lời xin lỗi và xin trung ương đảng kỷ luật. Còn tại quốc
hội, Thủ tướng chỉ xin lỗi về trách nhiệm chính trị liên quan đến một số
tập đoàn nhà nước mà thôi, khiến người dân tự đặt câu hỏi, dường như
Thủ tướng xem nhẹ trước dân hơn trước đảng.
Đại biểu Dương Trung Quốc tại phiên chất vấn ngày 14/11/2012 |
Dẫu sao việc Thủ tướng có lời xin lỗi trước quốc hội cũng là
một điều đáng ghi nhận vì đây là lần đầu tiên trong lịch sử. Nhưng nhìn ở
góc độ khác, việc xin lỗi – một hành vi văn hóa rất đáng khích lệ trong
dân – cần được giới hạn trong mối quan hệ giữa bộ máy công quyền với
nhân dân.
Không thể xin lỗi việc chậm trễ giờ bay của ngành hàng không
mà bỏ qua những chế tài xử phạt đã quy định nếu gây thiệt hại cho khách
hàng. Khách nước ngoài họ gọi hàng không nước ta là Sorry Airlines là vì
thế. Việc làm cho dân hiểu là nhà nước tạo độc quyền vàng cho SJC khiến
dân bất an và chịu thiệt thòi kéo dài để rồi Thống đốc ngân hàng xin
lỗi vì đã không giải thích rõ khiến dân hiểu lầm v.v…
Đã đến lúc phải đề cao trách nhiệm pháp luật, chứ không chỉ
là lời xin lỗi. Phải chăng Thủ tướng nên nhân dịp này thể hiện quyết tâm
sửa chữa của mình bằng cách khởi động cho một cuộc phấn đấu chính phủ
hướng tới đoạn tuyệt với lời xin lỗi, thay bằng một tập quán phù hợp với
xã hội hiện đại là văn hóa từ chức với một lộ trình để quan chức của ta
từng bước làm được điều mà các quốc gia tiên tiến vẫn làm?
Xin nhắc lại rằng, xa xưa, các cụ nhà ta coi việc các quan
hồi hương là một cách giữ tiết tháo. Đảng ta đã từng có vị Tổng bí thư,
người có công lớn với cách mạng tháng Tám 1945, sau khi nhận trách nhiệm
chính trị về những sai lầm trong cải cách ruộng đất 1956 đã từ chức và
tiếp tục phấn đấu để rồi ba thập kỷ sau trở lại với cương vị Tổng bí
thư, kịp góp phần khởi động công cuộc đổi mới trước khi từ trận.
Kính thưa Thủ tướng, tóm lại, xin có hai câu hỏi:
Thủ tướng nghĩ gì về ý kiến cho rằng mình đang nặng trách nhiệm với đảng, nhẹ trách nhiệm với dân?
Thủ tướng có tán thành khởi đầu cho sự tiến bộ của chính phủ
hướng tới một văn hóa từ chức để từng bước đoạn tuyệt với lời xin lỗi
hay không?
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng:
ĐB Dương Trung Quốc nêu câu hỏi Thủ tướng đã nhận trách
nhiệm, nhận lỗi trước QH, trước toàn Đảng, toàn dân, giải pháp gì để
khắc phục hạn chế, yếu kém của Chính phủ mà Thủ tướng đã nhận lỗi.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại phiên chất vấn 14/11/2012 |
Tôi cố gắng lắng nghe không biết có chính xác không, đó là ĐB
hỏi tôi có hướng tới văn hóa từ chức không? Tôi xin trình bày ý kiến
như sau:
Thưa các vị đại biểu, hôm khai mạc kỳ họp Quốc hội, tôi cũng
đã nghiêm túc nhìn nhận trách nhiệm chính trị lớn của người đứng đầu
Chính phủ về tất cả yếu kém, tất cả những hạn chế, yếu kém, khuyết điểm
của Chính phủ trong lãnh đạo, quản lý điều hành trên các lĩnh vực, trong
đó có yếu kém, khuyết điểm trong giám sát, kiểm tra hoạt động của DNNN,
tập đoàn, các tổng công ty nhà nước.
Trên tinh thần nghiêm túc đó, chúng tôi cũng đã trình bày,
Chính phủ sẽ nỗ lực phấn đấu khắc phục hạn chế yếu kém, để hoàn thành
chức năng nhiệm vụ, trọng trách mà Đảng, nhân dân đã giao phó.
Với tinh thần đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang
triển triển khai thực hiện toàn bộ các nhiệm vụ giải pháp để khắc phục
hạn chế yếu kém của mình. Trong đó tập trung nhiệm vụ giải pháp sau:
Thứ nhất, nâng cao năng lực và chất lượng trong xây dựng hoàn
thiện thể chế, cơ chế luật pháp, nâng cao hiệu lực hiệu quả trong thực
thi thể chế, cơ chế, luật pháp. Đây là lĩnh vực chúng tôi thấy là hạn
chế, yếu kém của Chính phủ trong quản lý điều hành.
Những cơ chế, thế chế luật pháp vừa ban hành do Chính phủ đề
nghị QH thông qua, vừa ban hành đều không phù hợp không sát cuộc sống
phải sửa đổi bổ sung.
Hay có những thể chế, cơ chế luật pháp đã ban hành rồi, nhưng
chờ nghị định, thông tư hướng dẫn nên chậm đi vào cuộc sống. Thậm chí
có trường hợp hướng dẫn lại không giống tinh thần luật pháp ban hành.
Hoặc, do luật pháp đã ban hành nhưng tổ chức thực thi kém
hiệu quả. Hay có những điều khoản ban hành trước đó phù hợp nhưng thực
tiễn cuộc sống không phù hợp, chậm sửa đổi, sửa chậm chạp.
Hay thực tế cuộc sống đòi hỏi có cơ chế, thể chế luật pháp,
ngăn chạn tiêu cực nảy sinh do thiếu cơ chế, thể chế, nhưng muốn xây
dựng cơ chế, thể chế thì chậm chạp.
Tóm lại, trước hết tập trung nâng cao năng lực hiệu lực hiệu quả thực thi.
Vấn đề thứ hai là nâng cao năng lực dự báo, phân tích, đánh
giá tình hình, năng lực phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả trong
điều kiện kinh tế thị trường năng động hội nhập sâu rộng, diễn biến
nhanh, đầy bất trắc. Năng lực này chưa đáp ứng yêu cầu.
Thứ ba, Chính phủ đã và đang tập trung nâng cao năng lực,
hiệu quả quản lý trong xây dựng hoàn thiện các quy hoạch, chiến lược kế
hoạch để quản lý. Vừa qua đây là một hạn chế. Thời gian tới sẽ khắc phục
cho được việc quy hoạch, chiến lược không sát thực tế.
Việc quản lý phải dựa vào quy hoạch, kế hoạch mà nếu không
sát thì sẽ dẫn đến.lãng phí đầu tư, chậm, thậm chí cản trở tiến trình
phát triển của đất nước, tiến trình cơ cấu lại nền kinh tế. Đây là hạn
chế yếu kém chúng tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện.
Thứ tư, như ý kiến đại biểu nêu, để nâng cao năng lực lãnh
đạo quản lý, Chính phủ đã tập trung tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong
quản lý, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát. Điển hình là tăng
cường thanh tra, giám sát với tổng công ty, tập đoàn nhà nước, xử lý
nghiêm kịp thời các hành vi vi phạm. Đây cũng là khuyết điểm lớn của
Chính phủ. Chúng tôi xin nghiêm túc nhìn nhận.
Thứ năm, Chính phủ đang tập trung chỉ đạo hoàn thiện tổ chức
bộ máy của Chính phủ, bộ máy hành chính các cấp. Sức mạnh trước hết từ
tổ chức, rất quan trọng. Vừa qua bộ máy tổ chức cơ bản thực hiện chức
trách nhiệm vụ nhưng chưa rõ. Thời gian tới cần làm rõ chức năng nhiệm
vụ của từng tổ chức, không để một lĩnh vực nào mà không có cơ quan quản
lý NN chịu trách nhiệm chính.
Phải hoàn thiện hệ thống tổ chức bộ máy của Chính phủ, chính
quyền bộ máy các cấp, bảo đảm .như Hiến pháp quy định, không để lĩnh
vực, một việc hai ba người không rõ trách nhiệm, hoàn thiện lại việc
phân công, phân cấp, giao quyền cho phù hợp để vừa phát huy được, đề cao
trách nhiệm của các cấp, đề cao trách nhiệm, phát huy năng động sáng
tạo của cấp dưới, bảo đảm lãnh đạo cấp trên trung ương. Việc này làm mà
còn khiếm khuyết.
Chính phủ đang chỉ đạo nâng cao đề cao trách nhiệm, nâng cao
đạo đức, phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ công chức, nhất là người
đứng đầu các cấp trong thực thi công vụ, trong thực thi chức trách
trước nhân dân. Làm những vấn đề cấp bách theo Hội nghị Trung ương 4 làm
sao bộ máy hành chính có đội ngũ cán bộ, công chức hết lòng phục vụ
nhân dân, cả về đạo đức, năng lực, trách nhiệm.
Một điểm nữa chúng tôi quan tâm thực hiện: thực hiện tốt
nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy tốt trách nhiệm của tập thể, đồng
thời đề cao trách nhiệm của người đứng đầu tỏng thực thi chức trách
nhiệm vụ, lắng nghe ý kiến của nhân dân, cán bộ, đảng viên trong hoạch
định chính sách, tổ chức thực hiện, nâng cao năng lực lắng nghe của cán
bộ, đảng viên, chuyên gia trong hoạch định điều hành chính sách, trong
đó hết sức chú ý năng lực lãnh đạo giải trình, chịu sự giám sát của nhân
dân.
Bên cạnh những cái làm được, làm tốt của Chính phủ trong lãnh
đạo điều hành của Chính phủ vẫn còn hạn chế, yếu kém. Để khắc phục hạn
chế, yếu kém, khuyết điểm này, đồng thời để nâng cao năng lực quản lý
điều hành, Chính phủ báo cáo Quốc hội đã có chương trình kế hoạch cụ thể
và nghiêm túc khắc phục. Với tinh thần thực hiện đồng bộ tất cả nhiệm
vụ giải pháp, trong đó tập trung những vấn đề như tôi đã trình bày Với
tinh thần phấn đấu hoàn thành tốt nhất chức trách nhiệm vụ được giao.
Về ý kiến của ĐB là có nghĩ đến văn hóa từ chức không, tôi xin trình bày ý kiến thế này.
Đối với tôi, còn 3 ngày nữa tròn 51 năm tôi theo Đảng, hoạt
động cách mạng, chịu sự quản lý trực tiếp của Đảng. Trong 51 năm qua,
tôi không xin với Đảng cho tôi đảm nhiệm chức vụ này hay chức vụ khác.
Mặt khác, tôi cũng không thoái thác hay từ chối bất cứ nhiệm vụ gì mà
Đảng và Nhà nước giao phó cho tôi.
Là cán bộ, đảng viên, tôi đã nghiêm túc báo cáo với Bộ Chính
trị, Ban chấp hành Trung ương về bản thân mình. Đảng, Ban chấp hành
Trung ương đã hiểu rõ về tôi, cả về sức khỏe, thương tật, cả về năng
lực, phẩm chất, đạo đức cả về tâm tư, nguyện vọng của tôi.
Đảng lãnh đạo trực tiếp tôi, hiểu rõ về tôi, Đảng ta là đảng
cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và toàn xã hội. Đảng đã phân công tôi tiếp
tục làm nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội bỏ phiếu bầu tôi làm Thủ
tướng Chính phủ thì tôi sẵn sàng chấp nhận và hoàn thành nghiêm túc mọi
quyết định của Đảng, của Quốc hội.
Tóm lại, có thể nói, gần suốt cuộc đời tôi theo Đảng, cách
mạng, dưới sự hoạt động trực tiếp của Đảng, tôi không chạy, tôi cũng
không xin, tôi không thoái thác nhiệm vụ gì mà Đảng, Nhà nước phân công.
Tôi sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm túc như đã làm trong suốt 51 năm qua.
…
L.Nhung – T.Chung – X.Linh - Ảnh: M.Thăng (nguồn: Vietnamnet)